Planowanie budżetu domowego dla wielu osób mija się z celem, bo wydaje się zbyt nieprzewidywalne. Nie jest to jednak prawda – faktem pozostaje natomiast, że wiele osób nie wie, jak podejść do domowego budżetu, aby nie był przerażający i trudny do skonstruowania. Wystarczy odpowiednie przygotowanie i analiza wydatków na poprzedni rok, aby móc zaplanować budżet domowy na rok 2017.
Budżet domowy – niezbędne elementy
Budżet domowy w dzisiejszym rozumieniu jest przede wszystkim planowaniem wszelkich wydatków, zarówno tych niespodziewanych, jak i zupełnie regularnych – jednorazowych i cyklicznych. Za pomocą budżetu planujemy, gdzie i jak chcemy i musimy wydać pieniądze, a co za tym idzie, jesteśmy w stanie ocenić, jak rozłożyć realnie nasze dochody.
Jednocześnie ważnym elementem dla osób dopiero zaczynających planowanie budżetu jest prowadzenie spisu wydatków – daje nam to wgląd w przeszłość, a co za tym idzie, możliwość realnej oceny, ile wydajemy np. na zakupy, rachunki czy drobne przyjemności. Z czasem nie będziemy potrzebowali tego spisu, jeśli budżet będziemy planowali regularnie; na początku może być on jednak pomocny.
Nie oznacza to, że wydatki z budżetu znikną – po prostu będziemy je kategoryzować od samego początku!
Podstawowe grupy w budżecie domowym
Najpierw dobrze jest przygotować sobie tabelkę do uzupełniania co miesiąc. Przede wszystkim warto jako bazę przedstawić kwotę stałego wynagrodzenia. Jeśli wynagrodzenie – w kwocie netto, czyli takiej, jaką mamy do dyspozycji – się waha, to za podstawę bierze się kwotę z poprzedniego miesiąca, bo te pieniądze się już posiada.
Pierwszą kategorią wydatków są wydatki stałe, czyli te, które musimy opłacić cyklicznie co miesiąc. To jednak nie tylko czynsz i prąd, ale również kwoty wydawane na paliwo czy np. na kino, jeśli bywamy tam zawsze raz w miesiącu. Po podsumowaniu łącznej kwoty i odjęciu jej od salda naszego konta przechodzimy do wydatków jednorazowych, które musimy ponieść – np. związanych z przeglądem samochodu, opłaceniem studiów czy zakupami sezonowymi. Również sumę tych wydatków odejmujemy od uzyskanej przed chwilą kwoty po odliczeniu wydatków cyklicznych.
Drugą grupą są wydatki nieregularne, które ponosimy w roku, np. na prezenty świąteczne i urodzinowe czy naprawy – sumujemy tę kwotę w obliczu roku, aby móc ją zaplanować na comiesięcznym odkładaniu. Jeśli saldo jest ujemne – musimy ograniczyć niektóre koszty, np. na używki (często wliczone w kategorie jedzenia). W przypadku salda dodatniego – pieniądze te możemy odłożyć.
Jak Polacy oszczędzają pieniądze?
Najlepszym sposobem na podbudowanie domowego budżetu w obliczu niespodziewanych wydatków jest po prostu oszczędzanie. Według badań przeprowadzonych w 2016 roku na zlecenie Banku Zachodniego WBK S.A. aż 45% Polaków deklaruje posiadanie oszczędności, przy czym częściej są to osoby młodsze, a najrzadziej – te w wieku ponad 50 lat.
Jesteśmy jednak fanami bezpiecznych metod oszczędzania. W 44% dodatkowe pieniądze lokowane są na koncie oszczędnościowym, zaś w 28% – na lokacie. Z kolei dane zgromadzone na początku 2017 roku przez Ministerstwo Skarbu Państwa informują, że dla wielu idealnym sposobem na oszczędzanie jest polisa ubezpieczeniowa (31%).
Wracając jednak do innych produktów oszczędnościowych, najwięcej osób – ok. 31% – posiada konto oszczędnościowe, które jest najpopularniejszą formą oszczędzania. Ok. 25% osób korzysta z lokaty bankowej, zaś tylko 15% – z giełdy i funduszy inwestycyjnych. Co ciekawe, nieco ponad 9% respondentów trzyma oszczędności na zwykłym rachunku rozliczeniowym w banku, zaś nieco ponad 11% woli posiadać gotówkę w domu.
Jak zorganizować budżet domowy?
Zanim zaczniesz planować swój budżet musisz zrozumieć różnicę pomiędzy prowadzeniem budżetu domowego a spisywaniem wydatków. Spisywanie wydatków jest potrzebne do ustalenia na co właściwie wydajesz pieniądze, ale nie pozwoli Ci świadomie decydować o swoich wydatkach. Co więcej jest to działanie pasywne, ale to podstawowy krok w rozpoczęciu planowania budżetu.
Jak spisywać swoje wydatki?
- Zacznij od gromadzenia paragonów – najlepiej wrzucaj je do pudełka i podliczaj raz w tygodniu.
- Przygotuj swój arkusz lub skorzystaj z dostępnych w internecie szablonów budżetów domowych.
- Zaokrąglaj kwoty – ułatwi to oszacowanie wydatków.
- Najlepiej spisuj wydatki ciągle, ale wystarczą 2-3 miesiące, aby określić ile wydajesz.
Kolejny krok to przeanalizowanie, które kategorie są wydatkami stałymi oraz gdzie można wprowadzić oszczędność. Może okazać się, że wydajesz 250 zł na książki, więc bardziej opłacalnym rozwiązaniem w perspektywie czasu będzie zakup e-booka z dostęp do bibliotek on-line lub założenie karty w miejskiej bibliotece. Kolejnym krokiem jest podział wydatków na stałe, jednorazowe pojawiające się w miesiącu oraz duże wydatki pojawiające się raz w roku (np. wyprawka szkolna, prezenty urodzinowe czy wakacje).
Już w styczniu powinieneś wiedzieć ile chcesz przeznaczyć gotówki na wakacje, prezenty dla bliskich lub co ciekawe przyszłe święta – oczywiście są to tylko przybliżone kwoty – tutaj nieocenione są informacje, które zdobywasz dzięki gromadzeniu paragonów. W ten sposób możesz w comiesięcznych wydatkach uwzględnić oszczędzanie kwoty na wybrany cel.
Prowadzenie budżetu domowego pozwala na wprowadzenie oszczędności, poprawia sytuację finansową rodziny oraz zabezpiecza Cię na wypadek nieoczekiwanych wydatków. Dzięki niemu unikniesz nieplanowanych pożyczek czy sytuacji, gdzie nie masz środków pieniężnych na niezbędną naprawę czy wydatek.
Aplikacje mobilne, które mogą pomóc Ci w prowadzeniu budżetu
- Przypominacz faktur – jeśli zdarza Ci się zapomnieć o płatnościach
- Money Zomm Wydatki – nie chcesz wypełniać arkusza ręcznie lub boisz się, że zgubisz paragony? Użyj tej aplikacji!
Budżet domowy zawsze może zostać przeszacowany i niekoniecznie zamkniesz miesiąc z takim wynikiem, jak oczekiwałeś! Najważniejsze to ciągle pracować nad jego udoskonaleniem i nie poddawać się.
